Trầm và Kỳ Nam đều được hình thành từ lõi của cây gió bầu. Tuy nhiên chúng hoàn toàn khác nhau, Kỳ Nam thường có giá đắt gấp 10-20 lần so với Trầm Hương.
Tổn thương của cây dó bầu hình thành nên trầm hương và kì nam
Để phân biệt Trầm Hương và Kỳ Nam, người ta thường căn cứ vào mùi thơm và dạng kết tinh của dầu, sự hóa nhựa ít hay nhiều để nhận biết. Kỳ nam được tạo thành từ sự biến đổi hoàn toàn các phân tử gỗ, do đó nó thường có màu nâu đậm hoặc đen, gỗ mềm gần giống như sáp ong nhưng khó nhận thấy thớ gỗ, dễ chìm trong nước. Kỳ Nam có mùi thơm rất ngào ngạt, dù gói kín nhiều lớp thì vẫn không giấu được mùi thơm.
Ảnh: Phôi kì nam có màu đậm do chứa rất nhiều tinh dầu
Vị của Kỳ Nam gồm đủ chua, cay, ngọt, đắng. Đốt Kỳ Nam thì khói lên thẳng và cao, lơ lửng lâu trong không khí. Kỳ Nam được chia làm bốn loại gồm kỳ bạch: rất hiếm và quí, màu xám nhạt, tinh dầu tích tụ đều khắp thớ gỗ tạo thành khối màu xám, bóng mờ như dầu; kỳ thanh: màu đen nhánh có ánh xanh lục, mùi thơm rất dễ nhận biết; kỳ huỳnh: màu vàng sẫm; kỳ hắc: màu đen bóng như hắc ín, mềm và dẻo hơn ba loại trên.
Kỳ nam được chia làm 4 loại khác nhau
Trong khi đó Trầm Hương được tạo thành từ gỗ ít tẩm nhựa hơn, do vậy có mùi ít thơm hơn, gỗ có màu nâu hay sọc (chỉ) nâu đen. Trầm có vị đắng, trọng lượng nhẹ, nổi trên nước được, gỗ trầm có vân đậm nhạt và dợn sóng. Khi đốt trầm cho mùi hương nhẹ, khói trầm kết xoáy, tan nhanh trong không khí.
Trầm Hương được phân làm sáu loại chất lượng từ 1 - 6. Loại 1 gọi là “dzách lầu” hàng xịn, giá rất đắt. Loại 6 là hàng xô. Do hình dáng, kích thước, màu sắc, trọng lượng và hương vị mà Trầm Hương được gọi bằng nhiều tên khác nhau: trầm mắt tử, trầm mắt đảo, trầm bông, trầm da bao, trầm điệp lá, trầm điệp trai, trầm bọ sánh, trầm kiến xanh, trầm kiến lọn. Trầm bới được từ những đống gỗ mục của cây gió chết khô từ lâu gọi là trầm rục.
Trên thực tế, giá trị của loại trầm cây dó bầu này tăng lên từng ngày một cách chóng mặt. Cách đây khoảng chục năm, giá Kỳ Nam thượng hạng ở mức hơn 100 triệu đồng/kg, rồi lên 300 triệu, 500 triệu và sau đó là 1 tỷ đồng. Thậm chí, báo chí từng đưa tin có người sẵn sàng chi cả chục tỷ đồng cho 1 kg Kỳ Nam.
Giá của kỳ nam có thể lên đến hàng tỷ đồng
Bình luận về vấn đề này, GS.TS Đinh Xuân Bá khẳng định công dụng của Kỳ Nam chẳng quá “thần thánh” như lời đồn thổi. Lý do duy nhất khiến giá Kỳ Nam, Trầm Hương loại 1 đắt đến mức phi thực tế như vậy là bởi yếu tố tâm linh, khi các đại gia đua nhau mua về làm bùa hộ mệnh.
>>> Tham khảo thêm công dụng và các loại Trầm Hương tại đây.